Proktor Deneyi Nedir, Neden Yapılır, Nasıl Yapılır? Nükleer Test ve Kum Konisi Deneyi Nedir?
  • 14 Mayıs 2025 15:04

Proktor Deneyi Nedir, Neden Yapılır, Nasıl Yapılır? Nükleer Test ve Kum Konisi Deneyi Nedir?

Zeminlerin taşıma gücü ve yerleşme özellikleri, yapılacak yapıların güvenliği açısından son derece önemlidir. Bu nedenle zeminlerin sıkışabilirlik özelliklerinin laboratuvar ortamında belirlenmesi gerekir. Bu kapsamda en sık başvurulan deneylerden biri Proktor Deneyidir.

Proktor Deneyi Nedir?

Proktor deneyi, zemin örneklerinin belirli bir su içeriğinde ve standart bir darbe enerjisiyle sıkıştırılması sonucu elde edilen maksimum kuru birim hacim ağırlığı (γdmax) ve optimum su muhtevası (wopt) değerlerinin tespit edilmesini sağlayan bir deneydir.

Neden Yapılır?

Proktor deneyi şu amaçlarla yapılır:
• Zeminin en iyi sıkıştırılabileceği su oranını belirlemek
• En yüksek sıkışma seviyesinin (maksimum kuru birim ağırlık) ne olduğunu görmek
• Sahada yapılan sıkıştırma işlemlerinin yeterliliğini kontrol edebilmek için karşılaştırma verisi elde etmek

Nasıl Yapılır?

Standart Proktor deneyinde, laboratuvarda belirli su oranlarında hazırlanmış zemin örnekleri, özel bir kalıba yerleştirilir ve her tabaka belirli sayıda darbe ile sıkıştırılır. Deney birkaç farklı su içeriğiyle tekrarlanır ve elde edilen kuru birim hacim ağırlıkları bir grafik üzerinde çizilerek eğri oluşturulur. Eğrinin tepe noktası, optimum su muhtevasını ve maksimum kuru birim ağırlığı gösterir.

Nükleer Test Nedir?

Nükleer yoğunluk testleri, sahada zemin sıkışma oranını ve su içeriğini belirlemek için kullanılan pratik bir yöntemdir. Nükleer test cihazı, gama ışınları kullanarak zeminin yoğunluğunu ve nemini hızlı bir şekilde ölçer. Bu yöntem, zaman açısından büyük avantaj sağlarken, doğru kalibrasyon ve güvenlik önlemleri gerektirir.

Kum Konisi Deneyi Nedir?

Kum konisi (sand cone) deneyi, sahada yapılan dolguların kuru birim hacim ağırlığının hesaplanması için kullanılan klasik ve güvenilir bir yöntemdir. Önce sahada küçük bir çukur açılır, çıkan zemin tartılır. Daha sonra bu çukur, standart özellikteki kuru kumla doldurulur ve kullanılan kumun hacmi ölçülür. Bu veriler sayesinde sahadaki gerçek sıkışma derecesi hesaplanabilir.

Sakarya Geoteknik Olarak Bu Deneyleri Yapıyoruz

Sakarya Geoteknik olarak, zeminlerin mühendislik özelliklerini detaylı şekilde analiz etmek amacıyla Proktor Deneyi, Kum Konisi Deneyi ve Nükleer Yoğunluk Testi gibi hem laboratuvar hem de saha deneylerini uzman ekibimizle birlikte uygulamaktayız. Sahada yapılan dolgu ve zemin iyileştirme çalışmalarının kalitesini ölçmek ve projelere bilimsel verilerle yön vermek için tüm test süreçlerini titizlikle yürütüyoruz. İnşaat projelerinizin güvenli temeller üzerinde yükselmesi için bizimle iletişime geçebilirsiniz.